Praca w UK

Urlop na czas opieki

W wielu wypadkach pracownikom przysługuje prawo do urlopu w związku z nagłą sytuacją dotyczącą osoby znajdującej się pod ich opieką lub pozostającą na ich utrzymaniu (tzw. compassionate leave). Pracodawca nie może ukarać Cię za skorzystanie z tego prawa, pod warunkiem, że Twoja nieobecność ma rzeczywiste uzasadnienie.


Wybierz dobre biuro księgowe – Taxpol Ltd

Zwolnienie ze względu na opiekę nad innymi osobami

Jeśli jesteś osobą zatrudnioną na umowę o pracę (employee), przysługuje Ci prawo do bezpłatnego urlopu w nagłych wypadkach związanych z osobą, która jest od Ciebie zależna lub znajduje się pod Twoją opieką (dependants) – może to być współmałżonek, partner lub partnerka, dziecko, rodzic lub inna osoba mieszkająca z Tobą i traktowana jak członek rodziny. Za osobę zależną można uznać też inne osoby, które z obiektywnych przyczyn mogą być zdane tylko na Ciebie w nagłym wypadku, jak np. mieszkający samotnie, starszy sąsiad, nieposiadający innych znajomych w okolicy, który upadł i złamał nogę. Szczegółowe informacje na temat polityki firmy w kwestii urlopów okolicznościowych (compassionate leave) oraz brania urlopu w nagłych wypadkach znajdziesz w swojej umowie o pracę, opisie warunków zatrudnienia lub w wytycznych dla pracowników.

Ustal status swojego zatrudnienia – Ustal status swojego zatrudnienia. Umowa o pracę – Umowa o pracę


Pojęcie nagłego wypadku

Za nagły wypadek (emergency) można uznać nieoczekiwany lub nagły problem dotykający osobę, która znajduje się pod Twoją opieką lub polega na Twojej pomocy. Urlop w takich sytuacjach może być wykorzystywany w wielu różnych sytuacjach. Poniżej znajdziesz przykłady najczęstszych przypadków, w których może Ci on przysługiwać.

1) Zachorowanie

Choroba bądź wypadek wcale nie muszą być poważne czy zagrażające życiu i mogą one być zarówno natury fizycznej, jak i psychicznej. Kwalifikuje się tutaj także pogorszenie stanu zdrowia z powodu już istniejącej choroby. Przykładowo, osoba zależna od Ciebie może przechodzić załamanie nerwowe i, choć nie wymaga stałej opieki, może potrzebować Twojej pomocy w przypadku gdy jej stan ulegnie nagłemu pogorszeniu. Możesz także skorzystać z urlopu w celu zorganizowania długoterminowej opieki dla chorej lub potrzebującej osoby.

2) Napaść

Prawo do skorzystania z urlopu będziesz miał także w przypadku, gdy bliska Ci osoba padnie ofiarą rabunku lub napaści – nawet w braku obrażeń fizycznych możesz wziąć urlop, aby udzielić pomocy i wsparcia psychicznego ofierze. Możesz także skorzystać z urlopu w celu zorganizowania długoterminowej opieki dla chorej lub potrzebującej osoby.

3) Poród

Wolne na czas porodu nie obejmuje okresu po narodzinach dziecka, kiedy to powinien przysługiwać Ci urlop ojcowski (paternity leave) lub opiekuńczy (parental leave).

4) Nieoczekiwane problemy związane z opieką nad bliską osobą

Dotyczy to np. sytuacji, w której opiekunka lub pielęgniarka nie stawi się na umówioną godzinę lub jeśli żłobek bądź przedszkole nagle okażą się nieczynne.

5) Wypadek dziecka w trakcie godzin lekcyjnych

Możesz wziąć urlop, jeśli Twoje dziecko było zamieszane w bójkę, ma problem w szkole, uległo wypadkowi na wycieczce szkolnej lub zostało zawieszone w obowiązkach szkolnych.

6) Śmierć bliskiej osoby

Jeśli ktoś bliski lub znajdujący się pod Twoją opieką zmarł, możesz skorzystać z urlopu w celu zorganizowania pochówku oraz w samym dniu pogrzebu. Jeśli pogrzeb odbywa się za granicą, uzgodnij długość nieobecności ze swoim pracodawcą.

Ustawowy urlop ojcowski – Ustawowy urlop ojcowski. Urlop opiekuńczy – Urlop opiekuńczy


Urlop ze względu na bliską osobą

1) Informowanie pracodawcy o konieczności wzięcia urlopu

Ten rodzaj urlopu przysługuje Ci bez względu na staż zatrudnienia w firmie. Powinieneś poinformować pracodawcę możliwie najszybciej o konieczności skorzystania z urlopu, nie musisz jednak robić tego pisemnie i nie będziesz musiał przedstawiać żadnych zaświadczeń. Jeśli nie zdołasz skontaktować się z pracodawcą przed powrotem do pracy, po powrocie będziesz musiał poinformować go o przyczynie nieobecności.

2) Dopuszczalny okres nieobecności

Długość urlopu, który możesz wykorzystać w nagłych wypadkach, musi być adekwatna do czasu, który zajmie Ci uporanie się z problemem i dopilnowanie wszelkich kwestii organizacyjnych. Limit ten nie jest dokładnie ustalony i będzie zależny od natury zdarzenia, jednak przeważnie za wystarczający uznaje się okres jednego lub dwóch dni. Jeśli np. nieobecność jest związana z zachorowaniem dziecka, możesz wziąć urlop, który pozwoli Ci na załatwienie podstawowych spraw, takich jak wizyta u lekarza i zorganizowanie opieki na czas choroby. Jeżeli jednak postanowisz opiekować się dzieckiem samodzielnie, będziesz musiał skorzystać z innych opcji. Zanim obydwoje rodzice zdecydują się skorzystać z urlopu w związku z sytuacją dotyczącą dziecka, powinni oni zastanowić się, czy takie postępowanie jest uzasadnione. Jeśli dziecko uległo poważnemu wypadkowi, jest zrozumiałe, że obydwoje rodzice będą chcieli wziąć wolne, jednak raczej nie jest to konieczne w przypadku, gdy opiekunka zawiodła i nie stawiła się na czas. Bezpłatny urlop, z którego możesz skorzystać w nagłych wypadkach, nie podlega żadnym ograniczeniom, pod warunkiem, że jest on wykorzystywany tylko w sytuacjach autentycznych. Jeśli liczba nieobecności jest tak wysoka, że pracodawca zaczyna postrzegać ją jako problem, powinien udzielić Ci ostrzeżenia. W przypadku, gdy Twoja nieobecność może potrwać dłużej, niż myślałeś, niezwłocznie poinformuj o tym pracodawcę, wyjaśnij przyczynę oraz określ, ile czasu będziesz potrzebował, zanim zdołasz wrócić do pracy. Postaraj się także przekazać te informacje na piśmie tak szybko, jak to możliwe. Pracodawca może mieć gotowy formularz, który będziesz musiał wypełnić.


Duże i szybkie zwroty podatku – Tylko £40!

3) Wynagrodzenie za okres nieobecności

Pracodawca nie ma obowiązku wypłacać Ci wynagrodzenia za okres urlopu wykorzystanego w nagłych sytuacjach, ale może to zrobić, jeśli taka jest polityka firmy. Szczegóły powinny znajdować się w Twojej umowie o pracę.

4) Szybkie opanowanie sytuacji

Postaraj się, aby skutki nagłego wypadku były dla Twojego pracodawcy jak najsłabiej odczuwalne. Jeśli np. osoba sprawująca opiekę nad Twoją matką nieoczekiwanie zrezygnowała z pracy, postaraj się skorzystać z pomocy innych członków rodziny, którzy będą mogli się nią zaopiekować, zanim zdołasz znaleźć zastępstwo.

Umowa o pracę – Umowa o pracę


Kiedy prawo nie przysługuje

1) Problem nie dotyczy bliskiej osoby

Nie możesz korzystać z prawa do czasu wolnego w związku z każdym problemem. Awaria bojlera czy choroba psa nie uprawniają Cię do urlopu, gdyż nie mają związku z osobą zależną od Ciebie lub pozostającą pod Twoją opieką. Nie są uwzględniane także nieobecności związane z opieką nad osobami nieznajdującymi się stałe pod Twoją opieką (np. towarzyszenie znajomemu podczas pobytu w szpitalu). W takim wypadku decyzja o przyznaniu Ci bezpłatnego urlopu będzie należała do pracodawcy. Możesz także wykorzystać swój płatny urlop. Jeśli tego typu sytuacje zdarzają się często, powinieneś rozważyć zmianę modelu zatrudnienia na bardziej elastyczny.

2) Wiesz o sytuacji z wyprzedzeniem

Prawo do tego rodzaju urlopu dotyczy wyłącznie nagłych wypadków, w związku z czym nie ma ono zastosowania, jeśli wiedziałeś o sytuacji z wyprzedzeniem. Jeśli, na przykład, chcesz skorzystać z urlopu, aby zabrać dziecko do szpitala w przyszłym tygodniu, powinieneś rozważyć inne rozwiązanie; w takim wypadku może Ci przysługiwać urlop opiekuńczy (parental leave).

Dowiedz się więcej na temat elastycznych warunków zatrudnienia – Read more about flexible working. Urlop opiekuńczy – Urlop opiekuńczy. Prawa i obowiązki rodzicielskie – Parental rights and responsibilities. Opieka nad dzieckiem niepełnosprawnym – Caring for a disabled child


Urlop okolicznościowy

Jeśli potrzebujesz urlopu w celu uporania się z sytuacją, która nie podlega pod „opiekę nad bliską osobą“, sprawdź, czy Twoja umowa o pracę zawiera informacje dotyczące takich sytuacji. Wielu pracodawców będzie oferowało program urlopów okolicznościowych (compassionate leave) na wypadek trudnych sytuacji i informacje o nim powinny znajdować się w umowie lub w wytycznych dla pracowników (company handbook). Nawet jeśli sytuacja, w której się znalazłeś, nie jest uwzględniona w ramach oficjalnej polityki firmy, możesz poprosić pracodawcę o przyznanie Ci urlopu, ale ostateczna decyzja o jego przyznaniu będzie należała do pracodawcy.

Umowa o pracę – Umowa o pracę


Postępowanie w razie problemów

Odmowa przyznania urlopu w nagłym wypadku dotyczącym bliskiej osoby jest niezgodna z prawem. Pracodawca nie ma także prawa zwolnić Cię z tego powodu, ani też ukarać, np. poprzez wstrzymanie awansu lub uniemożliwienie udziału w szkoleniach. Jeśli przez korzystanie z tego prawa zostałeś zwolniony lub ukarany, a także jeśli pracodawca odmówił Ci możliwości skorzystania z uzasadnionego urlopu, możesz złożyć skargę w Trybunale ds. Zatrudnienia (Employment Tribunal). Jeśli Twoja skarga zostanie uznana, Trybunał może zasądzić wypłatę odszkodowania, ponowne przyjęcie do pracy lub przywrócenie na dawne stanowisko.

Jak rozwiązać problem w miejscu pracy – Rozwiązywanie problemów. Przydatne dane kontaktowe organizacji udzielających porad i wsparcia w kwestiach dotyczących zatrudnienia – Useful contacts for further employment advice and support. Związki zawodowe – Związki zawodowe


Inne przydatne linki

Rady serwisu Business Link dla pracodawców dotyczące urlopów rodzicielskich oraz urlopów w związku z opieką nad bliskimi – Advice for employers on parental leave and time off for dependants from Business Link


Więcej informacji

Opracowanie: Weronika Tomaszewska-Collins
Ostatnia aktualizacja tekstu: 09.03.2011
Aktualna wersja w języku angielskim: Directgov
Aktualna wersja tłumaczona automatycznie przez Google Tłumacz
Nasze teksty aktualizowane są raz w roku. Istotne treści, szczególnie wartości liczbowe prosimy weryfikować z danymi na stronach źródłowych. Autorka tłumaczeń oraz administrator nie ponoszą odpowiedzialności za ewentualne błędy na stronie.
Widzisz błąd na stronie? Napisz: admin@votepartners.net


Masz problemy prawne w Polsce? – Adwokat Broniszewski

UWAGA: Powyższe opracowanie jest chronione prawem autorskim. Kopiowanie i rozpowszechnianie (całości lub części) bez pisemnej zgody administratora jest zabronione! Wobec osób łamiących zakaz podjęte będą kroki prawne.


Napisz komentarz


Komentarze są moderowane. Pisz na temat   “Urlop na czas opieki”. Uzupełnij tekst, podziel się swoja wiedzą i doświadczeniem. Nie zadawaj w tym miejscu pytań!
Pytania (prośby o pomoc) zadajemy na forum.

Należy wypełnić wszystkie pola




HMRC

GOV.UK

VOTE

TAXPOL