Przerwy na odpoczynek
Większości pracowników przysługuje prawo do przerw, ale to, czy otrzymasz za nie wynagrodzenie, zależeć będzie od warunków określonych w Twojej umowie zatrudnienia. W niektórych zawodach – szczególnie w przemyśle transportowym – obowiązują szczególne zasady dotyczące przerw na odpoczynek.
Pracujesz w UK jako subcontractor? – Odzyskaj swój podatek!
Rodzaje przerw
Zazwyczaj w pracy będą przysługiwały Ci różne rodzaje przerw. Ogólnie można podzielić je na trzy rodzaje:
• przerwy na odpoczynek (rest breaks) – przerwy na lunch, herbatę i inne krótkie przerwy w ciągu dnia
• odpoczynek dobowy (daily rest) – przerwa pomiędzy zakończeniem jednego dnia pracy i rozpoczęciem następnego (przeważnie jest to wieczór i noc między kolejnymi dniami roboczymi)
• odpoczynek tygodniowy (weekly rest) – całe dni wolne od pracy (najczęściej jest to weekend)
Przerwy należące do dwóch ostatnich kategorii rzadko są opłacane, chyba, że wymaga się od Ciebie, abyś w ich czasie pozostawał w stanie gotowości i miał możliwość stawienia się w pracy na wezwanie (on call). Za przerwy z pierwszej grupy zazwyczaj otrzymasz wynagrodzenie, choć nie jest to wymagane prawem, jeśli nie gwarantuje Ci tego zawarta umowa o pracę.
Twoja umowa o pracę – Umowa o pracę
Długość przerw
Pracodawca zazwyczaj uzgodni z Tobą długość przysługujących Ci przerw w pracy. Ustalenia te mogą być zawarte w formie pisemnej (np. w ramach umowy o pracę) lub być integralną częścią polityki pracodawcy. Minimalna długość przerw dopuszczanych przez pracodawcę musi spełniać warunki określone przepisami dotyczącymi czasu pracy (Working Time Regulations). Pracodawca musi także zadbać o bezpieczeństwo i higienę pracy. Oznacza to, że mogą przysługiwać Ci przerwy dłuższe niż limity określone przepisami, jeśli w przeciwnym razie Twoje bezpieczeństwo byłoby zagrożone.
1) Młodzi pracownicy
Pracownicy, którzy nie ukończyli jeszcze 18 lat, ale których nie obejmuje już obowiązek szkolny, są klasyfikowani jako „młodzi pracownicy“ (young workers) i przepisy dotyczące ich przerw w pracy różnią się od limitów wyznaczonych dla osób dorosłych. Obowiązek szkolny w Wielkiej Brytanii trwa do końca semestru letniego w roku szkolnym, w którym dana osoba kończy 16 lat.
2) Odpoczynek w ciągu dnia – przerwy w trakcie dnia pracy
Jako pracownik dorosły (po ukończeniu 18 roku życia), zazwyczaj będziesz miał prawo do 20-minutowej przerwy po każdych sześciu godzinach przepracowanych w sposób ciągły. Wliczać się w to może przerwa na lunch lub kawę. Jeśli jest to ustalone w Twojej umowie, mogą przysługiwać Ci przerwy dodatkowe. Prawo nie przewiduje „przerw na papierosa“. Według przepisów:
• przerwa na odpoczynek musi być wykorzystana w całości jednorazowo
• musi ona być wykorzystana w ciągu dnia, nie zaś na początku lub końcu dnia pracy
• pracownik ma prawo spędzić przerwę poza miejscem pracy
• pracodawca może określić, kiedy masz wykorzystać przerwę, pod warunkiem, że zostaną spełnione powyższe warunki
3) Odpoczynek dobowy – przerwy między kolejnymi dniami roboczymi
Pracownikom dorosłym przysługuje przynajmniej 11-godzinna przerwa między kolejnymi dniami pracy. Oznacza to, że skończywszy pracę w poniedziałek o godzinie 20:00, nie powinieneś zacząć we wtorek wcześniej niż o godzinie 7:00 rano.
4) Odpoczynek cotygodniowy – weekend
Dorosłym pracownikom przysługuje prawo do:
• 24-godzinnej ciągłej przerwy od pracy w każdym tygodniu lub
• 48-godzinnej ciągłej przerwy od pracy w każdych dwóch tygodniach
Młodzi pracownicy a godziny pracy – Young workers and working hours. Odpowiedzialność pracodawcy w zakresie BHP – Employers’ health and safety responsibilities
Wyjątki
Przepisy dotyczące czasu pracy nie obowiązują osób, które:
• pracują na stanowisku, które umożliwia dowolne regulowanie własnych godzin pracy (np. jako dyrektor zarządzający)
• są zatrudnione w siłach zbrojnych, służbach alarmowych lub policji – w niektórych przypadkach
• są zatrudnione jako służba w prywatnym domu
Prawo do przerw w pracy może być odmienne, jeśli:
• mieszkasz daleko od swojego miejsca pracy i sporo czasu pochłania Ci dojazd lub Twoje miejsce pracy stale się zmienia
• pracujesz w wielu różnych miejscach, w związku z czym Twoje godziny pracy są nieregularne
• pracujesz jako ochroniarz lub dozorca
• jesteś zatrudniony w branży charakteryzującej się przejściowymi okresami wzmożonej aktywności, jak np. rolnictwo, sprzedaż detaliczna czy turystyka
• zaistniała nagła sytuacja lub zdarzył się wypadek
• w wykonywanej przez Ciebie pracy konieczna jest stała obsada stanowisk (np. w przypadku pracy w szpitalu)
• jesteś zatrudniony na kolei jako członek załogi pociągu bądź Twoje godziny pracy są nieregularne lub praca ta związek z kontrolowaniem punktualności pociągów
W powyższych przypadkach zamiast normalnych przerw przysługiwać Ci będzie wyrównawczy okres przerwy w pracy (compensatory rest). Przypada on na okres późniejszy tego samego dnia lub w dniu następnym. Według ogólnej zasady, każdej osobie przysługuje średnio przynajmniej 90 godzin odpoczynku tygodniowo. Liczba ta obejmuje całkowity przysługujący Ci okres odpoczynku dobowego i tygodniowego, choć czasami przerwa może nastąpić z niewielkim poślizgiem.
Pracownicy pozostający w ruchu
Jeśli pracujesz w transporcie powietrznym, morskim lub drogowym, dla potrzeb związanych z przepisami dotyczącymi czasu pracy traktowany będziesz jako pracownik pozostający w ruchu, czyli mobile worker. Oznacza to, że nie obowiązują Cię ogólnie przyjęte zasady dotyczące przerw w pracy. Zamiast nich, należy Ci się odpowiedni odpoczynek (adeqate rest). Powinien on mieć formę regularnych przerw w pracy, wystarczająco długich, aby zagwarantować, że nie spowodujesz w pracy wypadku ze względu na zmęczenie.
Pobierz „Ograniczenia czasu pracy w transporcie morskim“ – Download ‘Working time rules for workers in sea transport’ (PDF, 208K). Ograniczenia czasu pracy w transporcie drogowym – Working time rules for workers in road transport
Czy musisz korzystać z przerw?
Wykorzystywanie przerw na odpoczynek jest wysoce zalecane. Nie tylko masz do nich prawo, ale także mają one na celu chronić Twoje zdrowie i bezpieczeństwo.
Twoja odpowiedzialność w zakresie BHP – Your health and safety responsibilities
Jeśli nie pozwolono Ci skorzystać z przerwy
Powinieneś porozmawiać ze swoim menadżerem, jeśli:
• organizacja pracy uniemożliwia Ci skorzystanie z przerw
• pracodawca nie pozwala Ci korzystać z przerw
Jeśli możesz być reprezentowany przez przedstawiciela związku zawodowego lub osobę odpowiedzialną za bezpieczeństwo i higienę pracy, możesz poprosić ich o poruszenie tej kwestii w Twoim imieniu. Jeśli nie zdołasz rozwiązać problemu, masz prawo złożyć skargę do Trybunału ds. Zatrudnienia (Employment Tribunal).
Jak rozwiązać problem w miejscu pracy – Rozwiązywanie problemów
Gdzie możesz uzyskać pomoc
Jeśli potrzebujesz pomocy, Infolinia ds. Pracy i Wynagrodzeń (Pay and Work Rights Helpline) udziela darmowych i poufnych porad w kwestiach dotyczących godzin pracy.
Infolinia ds. Pracy i Wynagrodzeń – Pay and Work Rights Helpline
Przydatne dane kontaktowe
Acas (organizacja świadcząca usługi w zakresie doradztwa, ugód i arbitrażu) – Acas (Advisory, Conciliation and Arbitration Service). Biuro Porad Obywatelskich – Citizens Advice Bureau. Jobcentre Plus. businesslink.gov.uk. Inne przydatne namiary – More useful contacts
Więcej informacji
Opracowanie: Weronika Tomaszewska-Collins
Ostatnia aktualizacja tekstu: 10.03.2011
Aktualna wersja w języku angielskim: Directgov
Aktualna wersja tłumaczona automatycznie przez Google Tłumacz
Nasze teksty aktualizowane są raz w roku. Istotne treści, szczególnie wartości liczbowe prosimy weryfikować z danymi na stronach źródłowych. Autorka tłumaczeń oraz administrator nie ponoszą odpowiedzialności za ewentualne błędy na stronie.
Widzisz błąd na stronie? Napisz: admin@votepartners.net
Masz problemy prawne w Polsce? – Adwokat Broniszewski
UWAGA: Powyższe opracowanie jest chronione prawem autorskim. Kopiowanie i rozpowszechnianie (całości lub części) bez pisemnej zgody administratora jest zabronione! Wobec osób łamiących zakaz podjęte będą kroki prawne.
Jeden komentarz do “Przerwy na odpoczynek”
Napisz komentarz
Komentarze są moderowane. Pisz na temat “Przerwy na odpoczynek”. Uzupełnij tekst, podziel się swoja wiedzą i doświadczeniem. Nie zadawaj w tym miejscu pytań!
Pytania (prośby o pomoc) zadajemy na forum.
Pytanie jeżeli od 5 lat spędzam swoją przerwę w tym samym budynku co pracuje . Czy może mnie pracodawca zmusić do tego bym spędzał przerwę w kantynie 3 budynki dalej . Jeżeli nie mam na to ochoty