Nadgodziny

Nadgodziny to zazwyczaj wszelka nadwyżka przepracowanych godzin wykraczająca poza czas pracy określony w Twojej umowie zatrudnienia. Zgodnie z przepisami, od większości pracowników nie wolno wymagać, aby pracowali oni więcej niż 48 godzin w tygodniu, jednak sami pracownicy mogą wyrazić na to zgodę. Zgoda taka musi być wyrażona na piśmie i podpisana przez pracownika.

---

Wynagrodzenie za nadgodziny

Prawo nie gwarantuje wynagrodzenia za dodatkowo przepracowane godziny, ani też nie wyznacza minimalnej stawki wynagrodzenia za nadgodziny, pod warunkiem, że spełnione zostaną warunki określone przepisami o krajowej płacy minimalnej (National Minimum Wage). Szczegóły dotyczące stawki i warunków wypłaty wynagrodzenia za nadgodziny powinny być zawarte w Twojej umowie o pracę. Stawka wynagrodzenia za nadgodziny będzie zależała od pracodawcy, może on np. oferować wyższą stawkę za pracę w weekendy i święta państwowe.

Umowa o pracę – Umowa o pracę. Wysokość krajowej płacy minimalnej – Wysokość krajowej płacy minimalnej. Wypłata i odcinki z wypłaty – Wypłata i odcinki z wypłaty

---

Czas wolny zamiast wynagrodzenia za nadgodziny

Niektórzy pracodawcy zamiast wynagrodzenia oferują system wybierania nadgodzin (tzw. time of in lieu, czyli TOIL). Zazwyczaj termin skorzystania z dodatkowego czasu wolnego będziesz musiał uzgodnić z pracodawcą i powinieneś wykorzystać go w okresie dogodnym dla pracodawcy. Niektóre firmy ustalają zasady dotyczące wybierania nadgodzin, inne z kolei rozpatrują każdy przypadek osobno.

---

Nadgodziny i wynagrodzenie za czas wolny

Nadgodziny nie są zazwyczaj brane pod uwagę w obliczaniu należnego wynagrodzenia za okres urlopu wypoczynkowego, macierzyńskiego, ojcowskiego, czy związanego z adopcją. Inaczej jest jednak w przypadku, gdy nadgodziny są gwarantowane i zgodnie z umową o pracę, musisz je wypracować.

Urlop: podstawowe informacje – Urlop i dni wolne. Urlop macierzyński, ojcowski i z tytułu adopcji – Prawa macierzyńskie

---

Czy pracodawca może narzucić nadliczbowe godziny pracy?

Zasady dotyczące nadliczbowych godzin pracy powinny być zawarte w Twojej umowie o pracę. Pracodawca może wymagać od Ciebie pracy poza ustalonymi godzinami wyłącznie, jeśli obowiązek taki został zawarty w Twojej umowie, jednak nawet w takim wypadku zazwyczaj średnia godzin pracy tygodniowo nie może przekroczyć 48 godzin. Jeżeli pracodawca oczekuje, że będziesz pracował powyżej tego limitu, a Ty nie chcesz się na to zgodzić, spróbuj porozmawiać z nim na ten temat.

Jeśli umowa o pracę nie gwarantuje Ci prawa do nadgodzin, pracodawca może nie zgodzić się, abyś pracował w nadliczbowych godzinach. Pamiętaj jednak, że pracodawca nie może Cię dyskryminować, poprzez uniemożliwianie Ci pracy w nadgodzinach, jeśli zezwala na nią innym pracownikom.

Wymiar godzinowy i dzienny pracy powinien być określony w umowie, która powinna także zawierać zasady dotyczące pracy w niedziele. To, czy praca w niedziele będzie uznawana za nadgodziny, zależeć będzie od treści umowy. Pracownicy zakładów bukmacherskich i sklepów mogą zrezygnować z obowiązku pracy w niedziele.

Ograniczenia czasu pracy (48-godzinny tydzień pracy) – Tygodniowy czas pracy. Dyskryminacja w miejscu pracy – Dyskryminacja w pracy. Dręczenie w pracy – Dręczenie w pracy. Praca w niedziele – Praca w niedziele. Jak rozwiązać problem w miejscu pracy – Rozwiązywanie problemów

---

Nadgodziny w przypadku niepełnego etatu

Jeśli tylko umowa o pracę nie stanowi inaczej, pracownikom zatrudnionym na niepełny etat wynagrodzenie za nadgodziny zazwyczaj będzie wypłacane tylko w następujących przypadkach:
• gdy przepracują oni więcej godzin, niż jest to ustalone w ich umowie o pracę (czasami wynagrodzenie to będzie obliczane według zwykłej stawki)
• gdy przepracują oni więcej godzin, niż wynoszą stałe godziny pracy pracowników pełnoetatowych (w takim wypadku muszą oni otrzymać wynagrodzenie za nadliczbowe godziny pracy, jeśli należy się ono pracownikom pełnoetatowym)
• gdy wykonują oni pracę w niesprzyjających godzinach, za pracę w których pracownik pełnoetatowy otrzymałby dodatkowe wynagrodzenie

Prawo zakazuje traktowania pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze godzin gorzej niż pracowników pełnoetatowych.

Praca w niepełnym wymiarze godzin – Praca w niepełnym wymiarze godzin

---

Zmiana godzin pracy

Pracodawca może być zmuszony do wprowadzenia zmian w Twoich warunkach lub harmonogramie pracy, np. ze względów ekonomicznych. Pamiętaj jednak, że wszelkie zmiany w umowie o pracę wymagają zgody zarówno Twojej, jak i pracodawcy. Zmiana warunków zatrudnienia bez Twojej zgody stanowi naruszenie umowy.

Naruszenie umowy – Breach of contract. Wprowadzenie zmian do umowy – Zmiany w umowie

---

Dowiedz się więcej

Najpierw znajdź w swojej umowie o pracę sekcję dotyczącą obliczania nadgodzin i stawki wynagrodzenia za nadliczbowe godziny pracy. Jeśli nie posiadasz pisemnej umowy, zapoznaj się z treścią artykułu dotyczącego umów o pracę. Pamiętaj, że zgodnie z prawem, pracodawca musi przekazać Ci warunki zatrudnienia na piśmie do dwóch miesięcy od podjęcia przez Ciebie pracy.

Jak rozwiązać problem w miejscu pracy – Rozwiązywanie problemów. Umowa o pracę – Umowa o pracę

---

Dalsze postępowanie

W przypadku jakichkolwiek wątpliwości w pierwszej kolejności powinieneś udać się do pracodawcy. Możesz także poprosić o pomoc osobę reprezentującą interesy pracowników, np. przedstawiciela związków zawodowych. Powinieneś także przejrzeć dokumenty, które mogłeś otrzymać z chwilą rozpoczęcia pracy, takie jak wykaz warunków zatrudnienia czy wytyczne dla pracowników.

---

Gdzie możesz uzyskać pomoc

Jeśli potrzebujesz pomocy, Infolinia ds. Pracy i Wynagrodzeń (Pay and Work Rights Helpline) udziela darmowych i poufnych porad w kwestiach dotyczących godzin pracy.

Infolinia ds. Pracy i Wynagrodzeń – Pay and Work Rights Helpline

---

Inne przydatne linki

Ograniczenia dotyczące czasu pracy: porady Urzędu ds. BHP – Working time limits: advice from the Health and Safety Executive (HSE). Rady serwisu Business Link w kwestiach dotyczących nadgodzin – Advice for employers on overtime from Business Link

---

Przydatne dane kontaktowe

Acas (organizacja świadcząca usługi w zakresie doradztwa, ugód i arbitrażu) – Acas (Advisory, Conciliation and Arbitration Service). Biuro Porad Obywatelskich – Citizens Advice Bureau. Jobcentre Plus. businesslink.gov.uk. Inne przydatne kontakty – More useful contacts

---

Więcej informacji

Opracowanie: Weronika Tomaszewska-Collins
Ostatnia aktualizacja tekstu: 10.03.2011
Aktualna wersja w języku angielskim: Directgov
Aktualna wersja tłumaczona automatycznie przez Google Tłumacz
Nasze teksty aktualizowane są raz w roku. Istotne treści, szczególnie wartości liczbowe prosimy weryfikować z danymi na stronach źródłowych. Autorka tłumaczeń oraz administrator nie ponoszą odpowiedzialności za ewentualne błędy na stronie.
Widzisz błąd na stronie? Napisz: admin@votepartners.net

UWAGA: Powyższe opracowanie jest chronione prawem autorskim. Kopiowanie i rozpowszechnianie (całości lub części) bez pisemnej zgody administratora jest zabronione! Wobec osób łamiących zakaz podjęte będą kroki prawne.